-
1 аткан тавышлар
-
2 атышкан тавышлар
-
3 ишетелү
страд. от ишетү1) слы́шаться, послы́шаться, быть слы́шнымтавышым ишетеләме? — слы́шен ли мой го́лос?
кемнеңдер аяк тавышлары ишетелә — слышны́ чьи́-то шаги́
2) звуча́ть, зазвуча́ть, прозвуча́ть, разноси́ться, доноси́ться, раздава́ться, отдава́ться (об эхе, шуме, крике, топоте)тавышлар еракка ишетеләләр — голоса́ разно́сятся далеко́; доноси́ться, донести́сь
өйдән кычкырган тавышлар ишетелә — из до́ма доно́сятся кри́ки
3) доходи́ть до чего-л., сообща́ться, распространя́тьсяимеш-мимеш хәбәрләр тиз ишетелделәр — слу́хи бы́стро распространи́лись
•- ишетелеп тору••ишетелгәне дә, күренгәне дә юк — и не слы́шно и не ви́дно; слы́хом не слыха́ть, ви́дом не вида́ть
-
4 аткан тавыш
= аткан тавышлар стрельба́, вы́стрел, вы́стрелы; залп, за́лпы; пальба́; канона́да -
5 ату
I перех.1)а) кида́ть/ки́нуть, броса́ть/бро́сить (камешки в воду, снежки или снежками, мяч кому или на кого, конец верёвки кому, что-л. в огонь), мета́ть/метну́ть, пуска́ть/пусти́ть; пуля́ть/пульну́ть прост.; забра́сывать ( друг друга снежками); запуска́ть/запусти́ть (чем в кого, что); кида́ться, броса́ться ( чем); швыря́ть/швырну́ть (что-л., чем, в кого, что-л., куда) (поленья в сарай, рыбу в корзину) || кида́ние, броса́ние, бросо́к, мета́ние; запуска́ние, за́пуск; швыря́ние; граната ату ки́нуть грана́туб) ( сколько) набра́сывать/наброса́ть, наки́дывать/накида́ть, намётывать/намета́ть ( сена); нашвы́ривать/нашвыря́тьв) подки́дывать/подки́нуть, подбра́сывать/подбро́сить (мяч кверху, немного хвороста в огонь); ( резко) вски́дывать/вски́нуть ( грабли на воз с сеном); взбра́сывать/взбро́сить; взмета́ть/взметну́ть (о взрыве и т. п.) || подки́дывание, подбра́сываниег) забра́сывать/забро́сить (что, куда, что-л. за шкаф, на чердак, на крышу, ключи куда-л.), заки́дывать/заки́нуть; зашвы́ривать/зашвырну́ть, зашвыря́ть || забра́сываниед) переки́дывать/переки́нуть, перебра́сывать/перебро́сить через что (мяч через забор, что-л. через речку); перешвы́ривать/перешвырну́ть || переки́дывание, переки́дка, перебра́сываниее) ( вниз) ски́дывать/ски́нуть, сбра́сывать/сбро́сить (что-л. с крыши) || ски́дывание, сбра́сываниеж) (в сторону, назад) отбра́сывать/отбро́сить (окурок, палку, ненужную вещь), отки́дывать/отки́нуть (части тела, конечности); отшвы́ривать/ отшвырну́ть || отбра́сываниекисәүләрне читкә ату — отбра́сывать головёшки в сто́роны
з) (как попало, куда попало) поброса́ть; покида́ть, пошвыря́тьи) выбра́сывать/вы́бросить, выки́дывать/вы́кинуть (что-л. за окно); вышвы́ривать/вы́швырнуть || выбра́сывание, вы́брос, вы́броска, выки́дывание, вы́кидкак) ( внутрь) вбра́сывать/вбро́сить, вки́дывать/вки́нуть; вброса́ть/вкида́ть прост.л) ( назад голову) отбра́сывать/отбро́сить, отки́дывать/отки́нуть, забра́сывать/забро́сить; запроки́дывать/запроки́нуть || отбра́сывание2)а) стреля́ть, вы́стрелить, производи́ть (поизвести́, дава́ть/дать) вы́стрел (вы́стрелы), бить (из ружья, орудий); вы́палить, пуля́ть прост.; вести́ ого́нь || вы́стрел, стрельба́ || стрелко́вый (спорт, кружок)рогатка белән ату — стреля́ть, пуля́ть из рога́тки
басып (баскан килеш) ату — стреля́ть (стрельба́) сто́я
б) ( сколько) отстреля́тьбер әрҗә патрон ату — отстреля́ть я́щик патро́нов
в) однокр. стрельну́ть, пальну́ть, пульну́ть прост. || вы́стрелг) пуска́ть/пусти́ть (стрелу, камень или камнем из рогатки); выпуска́ть (снаряд, пулю)аткан ук кире кайтмый — посл. пу́щенную стрелу́ не верну́ть (т.е. сказанного или сделанного не вернёшь)
д) обстре́ливать/обстреля́ть (кого-л, что-л.) (позиции противника, самолёт из зениток, кого-л. из засады); расстре́ливать/ расстреля́ть (вражеский корабль, демонстрантов) || обстре́ливание, обстре́л; расстре́ливание, расстре́л3) ( на охоте)а) стреля́ть, застре́ливать/застрели́ть, бить, заби́ть охот. (утку, зверя, крупную рыбу) || бойб) ( сколько) настре́ливать/настреля́ть, наби́ть; переби́тьв) (выборочно, специально) отстре́ливать/отстреля́ть || отстре́л4) неперех.а) де́йствовать, быть де́йствующим (о вулкане и т. п.) || де́йствие, изверже́ниевулканның атуы туктагач — когда́ де́йствие (изверже́ние) вулка́на прекрати́лось
б) бить, изверга́ться/изве́ргнуться (о фонтане и т. п.) || изверже́ниесу фонтаны атканын карап тору — наблюда́ть, как бьёт (изверга́ется) водяно́й фонта́н
в) изверга́ть/изве́ргнуть, выбра́сывать/ вы́бросить (лаву, огонь, камни) || изверже́ние, выбра́сывание, вы́брос, вы́броскаг) стреля́ть/стрельну́ть, вы́стрелить (по бутылке шампанского и т. п.); выбива́ть/вы́бить безл. (пробку, втулку в сосудах силой брожения); вышиба́ть/вы́шибить безл.; выбива́ть/вы́бить безл. ( крышку или дно в сосудах)5) текст. брать, пуска́ть/пусти́тьаркауга нәрсә атасың? — что берёшь (возмёшь, пу́стишь) на уто́к?
6) в знач. гл. выраж. быстрое, поспешное либо полное окончание действия; имеет индивидуальные переводычишенеп ату — бы́стро (на́спех) разде́ться; разде́ться догола́ (донага́)
мәсьәләне тиз генә чишеп ату — бы́стро разде́латься с зада́чей (реше́нием зада́чи)
сакалны кырып ату — бы́стро (на́спех) сбрить бо́роду; сбрить бо́роду на́чисто
•- ата тору
- аткан тавыш
- аткан тавышлар
- ату тавышы
- ату тавышлары
- ату урыны
- атып алу
- атып бәрү
- атып бетерү
- атып җибәрү
- атып карау
- атып тору
- атып төшерү
- атып үтерү
- атып яралау••аткан ук кебек — стрело́й, как стрела́ ( помчаться или мчаться куда)
атмаган аюның тиресен бүлү (бүлешү) — дели́ть шку́ру неуби́того медве́дя
II союз; против.; разг.атмаган куян, асмаган казан — ≈≈ шку́ра неуби́того медве́дя; ви́лами на воде́ пи́сано; ба́бушка на́двое сказа́ла (букв. неподстре́ленный за́яц и неподве́шенный котёл)
а то́см.; тж. югыйсә -
6 атышкан тавыш
-
7 атышу
взаимн.-совм. от ату1) кида́ться, броса́ться, покида́ться ( снежками), швыря́ться/пошвыря́ться (камешками, варежками); переки́дываться/переки́нуться, перебра́сываться/ перебро́ситься ( мячами) || перебра́сывание2) стреля́ться; перестре́ливаться || перестре́лка, перепа́лка прост.•- атышкан тавыш
- атышкан тавышлар -
8 беразгача
нареч.; разг.1) не́которое вре́мякычкырган тавышлар беразга́ча ишетелеп торды — не́которое вре́мя слышны́ бы́ли кри́ки
2) до не́которого вре́мени; в одно́ вре́мяберазга́ча хаты килмәде — до не́которого вре́мени пи́сем от него́ не́ было
3) см. беразга -
9 бертуктаусыз
1. прил.беспреры́вный, непреры́вный, безостано́вочный, беспреста́нный; постоя́нный; непрекраща́ющийсябе́ртуктаусыз яңгырлар китте — дожди́ пошли́ беспреры́вные
2. нареч.бе́ртуктаусыз тавышлар, бәхәсләр — постоя́нные кри́ки, спо́ры
беспреры́вно, непреры́вно, безостано́вочно, беспреста́нно, постоя́ннобе́ртуктаусыз җырлау — петь непреры́вно
бе́ртуктаусыз поездда йөрү — постоя́нно е́здить на по́езде
-
10 нидалы
прил.; уст.восто́рженный, ра́достный ( о голосе)нидалы тавышлар белән кунакларны каршылау — ра́достными во́згласами встреча́ть госте́й
-
11 ха-ха
подр.; = ха-ха-хагромкому раскатистому смеху ха-ха, ха-ха-ха́һәр тарафтан "ха-ха-ха" дигән тавышлар ишетелә — отовсю́ду доно́сятся зву́ки "ха-ха-ха́"
-
12 хас
прил.1) прису́щий, сво́йственный (кому, чему-л.); типи́чный, характе́рный для (кого, чего-л.)аның иҗатына хас сыйфатлар — ка́чества, прису́щие его́ тво́рчеству
крестьянга элек-электән хас булган сыйфатлар — черты́, издре́вле прису́щие крестья́нину
2) специфи́ческий, своеобра́зныйтатар музыкасына хас булган тавышлар тәртибе — поря́док зву́ков, специфи́ческий для тата́рской му́зыки
3) разг. коренно́й, основно́й, гла́вныйэшчеләрнең хас дошманы — гла́вный враг рабо́чих
4) в знач. нареч.; разг. специа́льно, осо́бохас синең өчен — специа́льно для тебя́
-
13 хор
сущ.хор || хорово́йстудентлар хоры — хор студе́нтов
халык хоры — наро́дный хор
күптавышлы хор — многоголо́сый хор
тавышлар хоры — хор голосо́в
хор түгәрәге — хорово́й кружо́к
хорга дирижёрлык итү — дирижи́ровать хо́ром
-
14 шатлыклы
1. прил.1) ра́достный, отра́дныйшатлыклы көннәрнең берсендә — в один из ра́достных дней
шатлыклы хәбәрләр — до́брые ве́сти
шатлыклы тавышлар яңгырап китте — раздали́сь ра́достные во́згласы
2) ра́достный, весёлыйшатлыклы кәеф — весёлое настрое́ние
2. нареч.шатлыклы көйгә җырлау — петь весёлую пе́сню (мело́дию)
ра́достно, отра́дно, ве́селошатлыклы елмаю — ра́достно улыба́ться
шатлыклы күрешү — ра́достно встре́титься
-
15 шәплек
сущ.1) хоро́шее ка́чествотормышларының шәплеген сөйләү — расска́зывать о свое́й прекра́сной жи́зни
кызларның шәплеге күренеп тора — сра́зу ви́дно, что де́вушки сла́вные
2) быстрота́; пры́ткостьйөрү шәплеге — быстрота́ ходьбы́ (движе́ния)
хәрәкәт шәплеген арттыру — приба́вить ско́рость движе́ния
3) си́ла; интенси́вностьтавышлар элекке шәплекләрен югалткан — голоса́ потеря́ли былу́ю си́лу
4) перен. велича́вость, вели́чественность; ва́жностькая киткән элеккеге шәплеге? — куда́ исче́зла (его́) пре́жняя велича́вость?
См. также в других словарях:
ыңгырашу — 1. Авыртудан яки кайгыдан сузынкы, әрнүле тавышлар чыгару. Шуңа охшашлы сузынкы тавышлар чыгару (җил, диңгез һ. б. ш. тур.). күч. Шуңа охшашлы тавышлар чыгарып шыгырдау (җансыз әйберләр тур.) 2. күч. Нәрсәдән дә булса бик нык зарлану, үкенү, зур… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ыһлау — 1. Авыртудан яки кайгыдан сузынкы, әрнүле тавышлар чыгару. Шуңа охшашлы сузынкы тавышлар чыгару (җил, диңгез һ. б. ш. тур.). күч. Шуңа охшашлы тавышлар чыгарып шыгырдау (җансыз әйберләр тур.) 2. күч. Нәрсәдән дә булса бик нык зарлану, үкенү, зур… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ыһылдау — 1. Авыртудан яки кайгыдан сузынкы, әрнүле тавышлар чыгару. Шуңа охшашлы сузынкы тавышлар чыгару (җил, диңгез һ. б. ш. тур.). күч. Шуңа охшашлы тавышлар чыгарып шыгырдау (җансыз әйберләр тур.) 2. күч. Нәрсәдән дә булса бик нык зарлану, үкенү, зур… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
бух — аваз ияр. 1. Шартлау, бәрелү вакытында ишетелгән көчле, кискен тавышларны, ухылдауны хәтерләткән тавышны белдерә 2. рәв. Бух сыман тавышлар чыгарып бух та бах ату 3. хәб. Шундый тавышлар чыгарган эшне хәрәкәтне белдерә … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
быр — аваз ияр. ,гадәттә сузыбрак яки кабатлап. I. 1. Берәр нәрсәнең кызу әйләнеп бөтерелеп яки калтырап торуын һәм шунда ишетелгән калтыраулы тавышларны белдерә 2. рәв. Быр сыман тавышлар чыгарып. Сүзләре ачык әйтелеп яки ишетелеп җитмәгән сөйләм тур … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
быты-быты — Теле ачылып җитмәгән бала яки сүзләрен аерып булмый торган кеше сөйләмен белдерә 3. рәв. Шундый тавышлар белән (хәрәкәт, сөйләм һ. б. ш. тур.). БЫТ БЫТ ИТҮ (КИЛҮ) – 1) Шундый тавышлар чыгару 2) күч. Бытылдау, такылдау … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
гөрләү — 1. Күгәрченнәрнең гөр гөр килүе. күч. Салмак, ягымлы, йомшак тавыш белән сөйләү 2. Шау гөр килү, салмак, бер берсенә кушылып барган ритмик тавышлар чыгып тору. Шау шу, җыр, көлү, шатлыктан гөр килеп тору 3. Гөрелдәүле тавышлар чыгарып тору… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
елау — Яшь агызу, күзләрне яшьләндерү (авыртудан, кайгыдан, көтелмәгән фаҗигадән һ. б.) 2. күч. Сузынкы эчпошыргыч яки моңлы тавышлар чыгару (җансыз әйберләр тур.) өй түрендә җил елый. Кеше кычкырып елаганга охшаш тавышлар чыгару 3. күч. Зарлану … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
елаш — Яшь агызу, күзләрне яшьләндерү (авыртудан, кайгыдан, көтелмәгән фаҗигадән һ. б.) 2. күч. Сузынкы эчпошыргыч яки моңлы тавышлар чыгару (җансыз әйберләр тур.) өй түрендә җил елый. Кеше кычкырып елаганга охшаш тавышлар чыгару 3. күч. Зарлану … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
сайрау — 1. Күңелгә ятышлы музыкаль тавышлар чыгарып кычкыру яки сызгыру (кошлар тур.) 2. күч. Нечкә (югары) тавыш белән бик матур җырлау. Күңелле, ягымлы итеп сөйләү. Бик оста сөйләү. ирон. Артык озак, күп сөйләү, такылдау. Уйнаучы кулындагы уен коралы,… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ату — 1. Кулда булган әйберне ыргыту, ташлау. Кем. б. өстенә берәр нәрсә ыргыту. Кемне дә булса көч белән күтәреп алып читкә ташлау яки егып салу 2. Эчке көч белән бәреп чыгу, ургу таулар ут атып тора. Эчке көч белән бәреп чыгару, ыргыту (бөкене,… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге